Verlies & rouw

Het verlies van iets of iemand die dichtbij jou staat is een grote verandering in jouw leven. De meeste mensen begrijpen eerst niet wat er met hen gebeurt en voelen zich verdoofd. Dat is een normale reactie. Als het verlies tot jou door gaat dringen ontstaat de noodzaak om hier mee om te leren gaan.

Mensen zijn verschillend en verwerken moeilijke gebeurtenissen of ingrijpende veranderingen ook verschillend. Sommigen praten niet en gaan hard aan het werk. Anderen zijn heel verdrietig en willen graag praten. Iedereen is anders. Iedereen pakt dit op zijn eigen manier aan.

Rouw is een proces. In dat proces geef je opnieuw richting aan je leven, terwijl het verlies daar deel van uitmaakt. In dat proces vervul je vier taken, de rouwtaken.

Deze taken kunnen op allerlei manieren worden uitgevoerd. Er is geen goede volgorde of vastgestelde tijd voor. Rouw kan ook later weer terugkomen en ook dan kan het zijn dat je weer aan een of meer rouwtaken werkt. De taken kunnen ook door elkaar heen lopen. Onderstaande stappen geven een richting, maar zijn niet dé sleutel tot verwerking.

1. Het aanvaarden van de realiteit van het verlies
De realiteit van het verlies begint langzaam door te dringen. Je weet dat er sprake is van een verlies, maar je beseft het nog niet helemaal. Bij een onverwacht verlies duurt het proces van aanvaarding langer. 

Taak: Langzaamaan gaan beseffen dat hetgeen je verloren bent, echt nooit meer terugkomt.

2. Het doorleven van de pijn en het verdriet

Het is het beste voor jouw verwerking als jij jouw verdriet niet wegstopt. 

Taak: De pijn en het verdriet voelen, er niet voor weglopen.

3. Het aanpassen aan een nieuw leven zonder hetgeen je bent verloren
Dit vraagt veel aanpassing en misschien zelfs nieuwe vaardigheden.

Taak: Je aanpassen aan het nieuwe leven dat vorm moet krijgen zonder de ander of hetgeen je nu moet missen.

4. Het verlies een plaats geven in jouw leven
Zowel emotioneel als soms praktisch het verlies een plek geven. En het opnieuw oppakken van jouw leven.

Taak: De overledene of datgene dat je bent verloren een andere plaats gaan geven, niet meer in leven maar als herinnering.

Blijven luisteren
Elke nabestaande heeft behoefte om zijn verhaal te vertellen. De een langer dan de ander. En de een vaker dan de ander. Blijf luisteren. En blijf er tijd voor inruimen. En niet alleen de eerste keer. Daarmee help je het verwerkingsproces.

Vermijd clichés
Probeer het verdriet om de overledene niet te bagatelliseren. En gebruik zeker geen clichés als ‘Alles komt goed’, ‘Het leven gaat verder’ of ‘Volgende maand voel je je vast beter’.

Geef geen ongevraagd advies
Geef alleen advies als er om gevraagd wordt. Ongevraagd advies geven kan betweterig overkomen. Of het kan de ander het gevoel geven dat jij het allemaal weet en dat hij het niet goed doet. Vraag waar de nabestaande behoefte aan heeft.

Niet boos worden
Iedereen rouwt op zijn eigen manier. Word niet boos of geïrriteerd als de ander iets doet waar jij het niet mee eens bent. Er bestaat niet één manier van rouwen.

Ga er samen op uit
Het is goed om de rouwende uit de sleur te halen. Trek er daarom samen eens op uit. Nodig de rouwende uit en laat hem beslissen wat jullie gaan doen.

Laat onverwacht wat van je horen
Ga niet alleen langs op afspraak, maar laat ook onverwacht wat van je horen. Wacht niet op een uitnodiging maar ga gewoon langs. En stuur een kaartje bij bijzondere dagen zoals moederdag of de verjaardag van de overledene.

Nee, dat snap jij niet
Zeg niet: ‘Ik begrijp hoe je je voelt’. Dat is heel verleidelijk. Maar het kan heel slecht overkomen. Dat weet je namelijk niet. Iedereen is anders. Soms weet de rouwende zelf niet eens hoe hij zich voelt.

Praten mét de nabestaande
Niet over de nabestaande praten met anderen, maar met de nabestaande zelf. Alleen zo help je hem.